Xin giấy phép xây dựng nhà ở: Tất tần tật về hồ sơ, thủ tục và chi phí mới nhất
Xây dựng một ngôi nhà là việc trọng đại, và giấy phép xây dựng nhà ở chính là “tấm vé thông hành” pháp lý đầu tiên và quan trọng nhất cho hành trình này. Việc xin giấy phép không chỉ là một thủ tục hành chính bắt buộc mà còn là sự đảm bảo cho công trình của bạn tuân thủ quy hoạch, an toàn và hợp pháp. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn bỡ ngỡ về các quy định: hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà ở cần những gì? Thủ tục xin giấy phép xây dựng nhà ở ra sao? Chi phí và thời gian thế nào? Bài viết này sẽ là cẩm nang toàn diện, giải đáp mọi thắc mắc giúp bạn tự tin hoàn tất thủ tục này một cách suôn sẻ.
Hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà ở cần chuẩn bị những gì?
Để quá trình xin giấy phép xây dựng nhà ở được thuận lợi, việc chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ và chính xác là yếu tố then chốt. Theo quy định tại Điều 95 của Luật Xây dựng 2014, một bộ hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà ở đối với nhà ở riêng lẻ bao gồm các tài liệu sau:
Đơn đề nghị cấp giấy phép xây dựng
Đây là văn bản bắt buộc theo mẫu quy định của Bộ Xây dựng. Trong đơn, bạn cần điền đầy đủ và chính xác các thông tin về chủ đầu tư, địa điểm xây dựng, quy mô công trình, và đơn vị thiết kế.
Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất
Bạn cần nộp bản sao có công chứng một trong những giấy tờ sau để chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp của mình:
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường gọi là Sổ đỏ, Sổ hồng).
Các loại giấy tờ khác được pháp luật về đất đai công nhận.

Tìm hiểu hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà ở gồm những gì
Bản vẽ thiết kế xây dựng
Đây là thành phần cốt lõi của bộ hồ sơ, thể hiện chi tiết về mặt kỹ thuật của công trình. Một bộ bản vẽ thiết kế chuẩn thường bao gồm:
Bản vẽ mặt bằng tổng thể công trình trên lô đất.
Bản vẽ các mặt bằng, mặt đứng, và mặt cắt chính của công trình.
Bản vẽ mặt bằng và chi tiết kết cấu móng.
Sơ đồ hệ thống và điểm đấu nối kỹ thuật cấp điện, cấp nước, thoát nước thải.
Văn bản cam kết đảm bảo an toàn cho công trình liền kề
Đối với các trường hợp xây dựng nhà ở trong khu dân cư hiện hữu, có công trình liền kề, bạn bắt buộc phải có văn bản cam kết sẽ chịu trách nhiệm và đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các công trình bên cạnh trong suốt quá trình thi công.
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng và đầy đủ các giấy tờ trên sẽ giúp hồ sơ của bạn được tiếp nhận và xử lý nhanh chóng, tránh phải bổ sung, chỉnh sửa nhiều lần.
Hướng dẫn thủ tục xin giấy phép xây dựng nhà ở theo từng bước
Sau khi đã hoàn tất hồ sơ, bạn sẽ tiến hành nộp và chờ xét duyệt. Dưới đây là quy trình chi tiết của thủ tục xin giấy phép xây dựng nhà ở mà bạn cần nắm rõ:
Bước 1: Nộp hồ sơ
Chủ đầu tư nộp 01 bộ hồ sơ đã chuẩn bị tại Trung tâm hành chính công hoặc Bộ phận một cửa của Ủy ban nhân dân (UBND) cấp quận/huyện nơi có đất xây dựng.
Bước 2: Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ
Cán bộ tiếp nhận sẽ kiểm tra tính đầy đủ và hợp lệ của hồ sơ.
Nếu hồ sơ đầy đủ, bạn sẽ nhận được giấy biên nhận có ghi rõ ngày hẹn trả kết quả.
Nếu hồ sơ còn thiếu sót, bạn sẽ được hướng dẫn cụ thể để bổ sung, hoàn thiện.
Bước 3: Thẩm định hồ sơ
Trong thời gian quy định, phòng Quản lý đô thị hoặc phòng Kinh tế và Hạ tầng của UBND cấp huyện sẽ tiến hành thẩm định hồ sơ, đối chiếu các thông tin với quy hoạch xây dựng, quy chế quản lý kiến trúc của địa phương. Trong một số trường hợp, cơ quan chức năng có thể tiến hành kiểm tra thực địa.
Bước 4: Nhận kết quả
Đến ngày hẹn trên giấy biên nhận, bạn đến nơi đã nộp hồ sơ để nhận kết quả. Nếu hồ sơ hợp lệ và đáp ứng đủ điều kiện, bạn sẽ nhận được giấy phép xây dựng nhà ở có đóng dấu của cơ quan có thẩm quyền.

Nhiều người quan tâm đến thủ tục xin giấy phép xây dựng nhà ở
Xin giấy phép xây dựng nhà ở mất bao lâu và lệ phí bao nhiêu?
Đây là hai câu hỏi được rất nhiều người quan tâm khi bắt đầu làm thủ tục.
Thời gian xử lý hồ sơ
Về câu hỏi xin giấy phép xây dựng nhà ở mất bao lâu, theo quy định của pháp luật, thời gian giải quyết hồ sơ cấp giấy phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ là không quá 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Tuy nhiên, trên thực tế, thời gian này có thể kéo dài hơn nếu hồ sơ của bạn cần bổ sung, chỉnh sửa hoặc do các yếu tố khách quan khác. Do đó, bạn nên chủ động nộp hồ sơ sớm để không ảnh hưởng đến kế hoạch khởi công.
Lệ phí xin giấy phép xây dựng nhà ở
Lệ phí xin giấy phép xây dựng nhà ở là khoản phí nộp cho nhà nước, được quy định bởi Hội đồng nhân dân cấp tỉnh/thành phố. Mức lệ phí này tương đối thấp, thường chỉ dao động từ 50.000 VNĐ đến 100.000 VNĐ cho một giấy phép.
Tuy nhiên, cần phân biệt rõ lệ phí này với tổng chi phí để hoàn tất thủ tục. Tổng chi phí thực tế sẽ bao gồm cả chi phí thiết kế bản vẽ, chi phí thuê dịch vụ (nếu có), và các chi phí nhỏ khác như công chứng, in ấn.
Thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng nhà ở được quy định ra sao?
Việc xác định đúng cơ quan có thẩm quyền để nộp hồ sơ là rất quan trọng. Theo Điều 103 Luật Xây dựng 2014 (được sửa đổi bởi Khoản 37 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020), thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ được quy định như sau:
Ủy ban nhân dân cấp huyện (quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh) là cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng đối với công trình cấp III, cấp IV và nhà ở riêng lẻ trên địa bàn do mình quản lý.
Như vậy, đối với hầu hết các trường hợp xây dựng nhà ở thông thường, bạn sẽ nộp hồ sơ và làm việc với UBND cấp huyện nơi có đất.

Nhiều người quan tâm đến lệ phí xin giấy phép xây dựng nhà ở
Mức xử phạt khi xây dựng không có giấy phép xây dựng nhà ở
Nhiều người vẫn còn chủ quan, cho rằng việc xây nhà không phép chỉ là vi phạm nhỏ. Tuy nhiên, đây là một hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng và có thể phải đối mặt với các chế tài nặng.
Căn cứ theo Điểm a, Khoản 7, Điều 16 của Nghị định 16/2022/NĐ-CP, hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ mà không có giấy phép xây dựng sẽ bị phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng.
Ngoài việc bị phạt tiền, chủ đầu tư còn có thể bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như:
Buộc dừng thi công công trình.
Buộc tháo dỡ phần công trình xây dựng vi phạm.
Trong trường hợp không được cấp phép bổ sung, có thể bị buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất.
Rõ ràng, những rủi ro và thiệt hại về tài chính khi xây dựng không phép là rất lớn, vượt xa chi phí và công sức để xin một tấm giấy phép xây dựng nhà ở hợp pháp.
Việc tuân thủ các quy định về giấy phép xây dựng nhà ở không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là sự đầu tư khôn ngoan cho sự an toàn và giá trị bền vững của ngôi nhà bạn. Một sự chuẩn bị kỹ lưỡng về hồ sơ và hiểu biết rõ ràng về thủ tục sẽ giúp quá trình xây dựng của bạn diễn ra suôn sẻ, đúng luật và tránh được những rủi ro không đáng có. Đây chính là nền tảng vững chắc nhất cho một tổ ấm an cư, lạc nghiệp.


