Hướng dẫn cách làm nền nhà đúng kỹ thuật
Trong toàn bộ quá trình xây dựng một ngôi nhà, công đoạn làm nền nhà được xem là tối quan trọng, quyết định đến sự bền vững, an toàn và tuổi thọ của cả công trình. Một nền móng vững chắc không chỉ giúp ngôi nhà chống chọi lại các tác động của thời gian mà còn ngăn ngừa các hiện tượng nguy hiểm như sụt lún, nứt tường. Vì vậy, việc tìm hiểu và áp dụng đúng cách làm nền nhà theo tiêu chuẩn kỹ thuật là điều mà mọi chủ công trình và đội thợ thi công đều phải đặt lên hàng đầu.
Bài viết dưới đây sẽ là một cẩm nang chi tiết, hướng dẫn toàn diện quy trình làm nền nhà từ khâu chuẩn bị đến khi hoàn thiện, giúp bạn có được một nền tảng vững chắc nhất cho tổ ấm tương lai của mình.
Khâu chuẩn bị – nền tảng quyết định chất lượng của việc làm nền nhà
“Sai một ly, đi một dặm” là câu nói hoàn toàn chính xác khi nói về công tác chuẩn bị trong xây dựng. Một sự chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng sẽ đảm bảo quá trình thi công diễn ra suôn sẻ, đúng tiến độ và đạt chất lượng cao nhất, tránh được những sai sót không đáng có.
Chuẩn bị và kiểm tra vật liệu xây dựng
Vật liệu chính là “nguyên liệu” cấu thành nên sự vững chắc của nền nhà. Do đó, việc kiểm tra chất lượng vật liệu đầu vào là bước không thể bỏ qua:
- Xi măng: Phải là loại xi măng có thương hiệu, còn hạn sử dụng, không bị vón cục. Lý tưởng nhất là xi măng phải có kết quả thí nghiệm chất lượng đi kèm. Khi lưu trữ tại công trường, xi măng phải được bảo quản ở nơi khô ráo, kê cao trên pallet, tránh tiếp xúc trực tiếp với mặt đất ẩm.
- Cát: Cát vàng sử dụng để trộn vữa và đắp nền phải là loại cát hạt vừa (đường kính trung bình từ 0.3mm – 1.2mm), sạch sẽ. Cần sàng lọc kỹ để loại bỏ hoàn toàn các tạp chất như sỏi đá, rác hữu cơ, đất sét, vì chúng sẽ làm giảm độ kết dính và cường độ của bê tông.
- Sỏi, đá dăm: Phải có kích thước đồng đều, sạch tạp chất, không lẫn đất bùn.
- Nước: Nước dùng để trộn bê tông phải là nước sạch, không bị nhiễm phèn, nhiễm mặn hay các loại hóa chất, vì chúng có thể gây ảnh hưởng xấu đến quá trình đông kết của xi măng.

Vật liệu chính là “nguyên liệu” cấu thành nên sự vững chắc của nền nhà
Chuẩn bị dụng cụ và máy móc thi công
Để quá trình làm nền nhà diễn ra hiệu quả, cần chuẩn bị đầy đủ các loại dụng cụ và máy móc cần thiết:
- Dụng cụ thủ công: Xẻng, cuốc, hộc đong vật liệu (để đảm bảo đúng tỷ lệ cấp phối), xe rùa, bàn xoa, bay, thước tầm, thước rút, nivô (thước thủy), tà lột…
- Máy móc hỗ trợ: Máy trộn vữa (để đảm bảo vữa được trộn đều, đồng nhất), máy đầm đất (máy đầm cóc, máy đầm bàn để nén chặt nền đất), máy đầm dùi (để đầm bê tông, loại bỏ bọt khí). Việc sử dụng máy móc không chỉ tăng năng suất mà còn đảm bảo chất lượng kỹ thuật cao hơn nhiều so với làm thủ công.
Lưu ý về vữa xi măng
Chất lượng vữa quyết định trực tiếp đến độ bền của nền. Cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc sau:
- Đúng tỷ lệ: Phải có một bảng cấp phối (tỷ lệ xi măng : cát : đá : nước) được treo ở vị trí dễ nhìn để công nhân tuân thủ. Việc trộn vữa theo cảm tính là điều cấm kỵ.
- Kiểm tra độ dẻo: Vữa không được quá khô hoặc quá nhão. Một cách kiểm tra đơn giản là dùng bàn xoa vỗ nhẹ lên bề mặt vữa khoảng 5-7 lần, nếu thấy một lớp màng nước mỏng xuất hiện thì vữa đã đạt yêu cầu.
- Xử lý khi vữa sai độ dẻo: Nếu vữa quá ướt, cần thêm hỗn hợp khô (cát và xi măng theo đúng tỷ lệ) vào trộn lại. Nếu vữa quá khô, cần thêm nước và xi măng (theo tỷ lệ) vào trộn tiếp. Tuyệt đối không được dùng nước tạt trực tiếp lên bề mặt vữa đã khô để xử lý.

Chất lượng vữa quyết định trực tiếp đến độ bền của nền
Hướng dẫn chi tiết cách làm nền nhà qua 8 bước chuẩn kỹ thuật
Đây là quy trình cốt lõi, đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ và thực hiện đúng kỹ thuật ở từng công đoạn.
Bước 1: Khảo sát và chuẩn bị mặt bằng
Trước tiên, đội ngũ kỹ thuật cần khảo sát kỹ lưỡng khu đất, xác định loại đất, mực nước ngầm để có phương án thi công móng phù hợp. Dựa trên bản vẽ thiết kế, tiến hành định vị tim cột, trục móng một cách chính xác trên thực địa.
Bước 2: Dọn dẹp và tập kết vật tư
Toàn bộ khu vực thi công phải được phát quang, dọn dẹp sạch sẽ. Tập kết vật liệu, máy móc và bố trí nhân công một cách hợp lý để sẵn sàng cho việc thi công liên tục, không bị gián đoạn.
Bước 3: Đào hố móng
Tiến hành đào đất theo đúng hình dáng, kích thước và độ sâu đã được xác định trong bản vẽ thiết kế móng. Sau khi đào xong, phải làm phẳng mặt đáy hố móng, dọn sạch đất vụn và tiến hành đầm kỹ để tăng độ nén chặt cho lớp đất nền.

Tìm hiểu hướng dẫn cách làm nền nhà chi tiết
Bước 4: Đổ lớp bê tông lót móng (đổ lăm le)
Đây là một lớp bê tông mác thấp (thường là mác 100), dày khoảng 10cm, được đổ dưới đáy móng. Lớp lót này có vai trò cực kỳ quan trọng: tạo một mặt phẳng sạch sẽ để thi công phần móng chính, ngăn mất nước xi măng của lớp bê tông móng bên trên, và bảo vệ lớp thép móng khỏi tiếp xúc trực tiếp với đất.
Bước 5: Gia công và lắp dựng cốt thép móng
Thép được gia công (cắt, uốn) theo đúng kích thước trong bản vẽ. Sau đó, chúng được liên kết lại với nhau thành một hệ khung vững chắc và đặt vào vị trí trong hố móng. Cần sử dụng các viên kê bê tông để đảm bảo lớp cốt thép nằm đúng vị trí và cách đều lớp bê tông lót, tạo ra lớp bê tông bảo vệ cần thiết.
Bước 6: Lắp dựng coppha (ván khuôn) móng
Coppha là hệ thống khuôn tạm thời để định hình cho bê tông. Hệ thống coppha phải được lắp dựng chắc chắn, kín khít để không bị biến dạng hay rò rỉ vữa xi măng khi đổ bê tông. Kích thước và vị trí của coppha phải tuyệt đối chính xác theo thiết kế.
Bước 7: Đổ bê tông móng
Đây là công đoạn quan trọng nhất trong cách làm nền nhà. Bê tông phải được đổ liên tục, đều đặn vào khuôn. Quá trình đổ phải được thực hiện một cách cẩn thận để tránh làm sai lệch vị trí cốt thép. Ngay sau khi đổ, phải sử dụng máy đầm dùi để đầm kỹ, giúp vữa bê tông lấp đầy mọi ngóc ngách trong khuôn và loại bỏ các bọt khí, đảm bảo bê tông đặc chắc.
Bước 8: Bảo dưỡng bê tông và tháo dỡ coppha
Sau khi đổ, bê tông cần được bảo dưỡng đúng cách bằng việc giữ ẩm liên tục (tưới nước, phủ bạt) trong ít nhất 7 ngày đầu để quá trình thủy hóa diễn ra hoàn toàn, giúp bê tông đạt được cường độ thiết kế. Chỉ được tháo dỡ coppha khi bê tông đã đủ đông cứng, thông thường là sau 24-48 giờ tùy điều kiện thời tiết.
Kỹ thuật láng nền – bước hoàn thiện quan trọng khi làm nền nhà
Sau khi phần móng và kết cấu đã hoàn thành, láng nền là công đoạn tạo ra bề mặt phẳng mịn, chuẩn bị cho việc lát gạch. Để tránh hiện tượng sàn bị bong bộp, cần tuân thủ quy trình sau:
- Làm sạch bề mặt: Trước khi láng, bề mặt bê tông nền phải được làm sạch hoàn toàn bụi bẩn và tưới nước để tạo độ ẩm.
- Quét hồ dầu: Quét một lớp hồ dầu (nước xi măng) lên bề mặt để tạo sự kết dính giữa lớp bê tông cũ và lớp vữa láng mới. Lưu ý, quét đến đâu, láng vữa đến đó, tránh để hồ dầu bị khô.
- Rải và cán vữa: Dàn đều vữa láng lên bề mặt, cao hơn mốc chuẩn một chút. Dùng thước nhôm dài để gạt, cán phẳng lớp vữa theo các mốc đã lấy.
- Xoa phẳng bề mặt: Dùng bàn xoa gỗ đập nhẹ và xoa đều để vữa được nén chặt xuống. Sau đó, dùng bàn xoa thép để xoa lại lần cuối, tạo ra một bề mặt phẳng, mịn, không còn gợn sóng hay lỗ rỗ.
Những lưu ý vàng không thể bỏ qua khi làm nền nhà
- Đối với nền đất yếu: Tuyệt đối không được chủ quan. Phải có phương án gia cố (như đóng cọc, làm móng bè…) trước khi tiến hành đào đất.
- Chuẩn bị phương án thoát nước: Luôn chuẩn bị sẵn máy bơm để kịp thời xử lý khi trời mưa hoặc gặp mạch nước ngầm trong quá trình thi công.
- Kiểm tra cốt thép: Thép phải được giữ đúng vị trí bằng các viên kê. Lớp bê tông bảo vệ cốt thép phải đảm bảo độ dày tối thiểu là 2cm.
- Đầm bê tông kỹ lưỡng: Đây là yêu cầu bắt buộc. Bê tông không được đầm kỹ sẽ bị rỗ, làm giảm khả năng chịu lực và chống thấm.
Việc tuân thủ nghiêm ngặt cách làm nền nhà đúng kỹ thuật từ khâu chuẩn bị vật liệu đến các bước thi công chi tiết sẽ là sự đảm bảo tốt nhất cho một công trình vững chắc, an toàn và bền đẹp theo thời gian. Đây chính là nền tảng vững vàng cho tổ ấm của bạn.


